در هر شرکت یا کارخانه‌ای انبار حکم خزانه را دارد. اینکه چه کالایی چه زمانی وارد انبار شود، این کالا چه زمانی از انبار خارج شود، بسته بندی کالاها و... نکاتی هستند که یک انباردار حرفه‌ای باید کنترل کند. در این مطلب به بررسی حرفه انبارداری می‌پردازیم و اطلاعاتی راجع به پروسه انبارداری، انواع انبار و اهمیت بسته بندی محصولات در انبار را ارائه خواهیم کرد.
انبارداری چیست؟
انبارداری به معنی دریافت کالاها و اقلام از سایر قسمت‌های شرکت یا کارخانه یا خارج از آن و همچنین نگهداری از آن اقلام است. مزیت این امر ایجاد سهولت ورود و خروج کالاها و صرف کمترین وقت و انرژی است. علاوه بر این‌ها، انبارداری موجب مدیریت اجناس تا تحویل آن‌ها به مشتری می‌شود. برخی از وظایف انباردار به شرح زیر است:
- شناسایی اقلام مفقودی و آسیب‌دیده
- بسته بندی محصولات انبار و آماده‌سازی سفارش‌ها برای ارسال
- شمارش کالاها بر اساس گزارش‌ها
- دریافت کالاها
- کسب اطمینان از سالم‌بودن اقلام ورودی
- چیدمان کالاها
محصولات مرتبط
آشنایی با پروسه انبارداری
پروسه انبارداری یک فرایند پیچیده و چندین مرحله‌ای است که تنها مدیری ماهر از عهده آن برخواهد آمد. در این بخش برخی از مراحل پروسه انبارداری را بررسی می‌کنیم.
دریافت کالاهای ورودی
دریافت کالا اولین مرحله از پروسه انبارداری است و به معنی ورود اقلام جدید به انبار است. در این بخش انباردار باید کیفیت کالاهای ورودی را بسنجد و تأیید کند. علاوه بر این میزان اقلام ورودی نباید بیش‌تر از ظرفیت انبار باشد و کنترل این امر به عهده انباردار است.
چیدمان کالاها
چیدمان به معنی قراردادن کالاهای دریافتی در محلی معین است. اگر این مرحله با برنامه‌ریزی درست و رعایت نکات ایمنی انجام شود موجب سهولت فهرست‌نویسی و کاهش خسارات وارد شده خواهد شد.
جمع آوری کالاها
این مرحله پرهزینه‌ترین و سخت‌ترین بخش انبارداری است. در این مرحله کالاها باید طبق سفارش مشتری جمع‌آوری شوند.
بسته بندی محصولات انبار
اقلامی که برای حمل‌ونقل جمع‌آوری شده‌اند باید بسته بندی شوند. بسته بندی در انبار اصول و قواعدی دارد؛ برای مثال حین بسته بندی اقلام خاص آن‌ها را با برچسب نشانه‌گذاری می‌کنند. همچنین انتخاب نوع بسته بندی مناسب بر اساس هر محصول به عهده مدیر انبار است. بسته بندی محصول می‌تواند پروسه انبارداری را بسیار ساده کند. درج اطلاعات روی بسته بندی و انتخاب یک بسته بندی کم‌حجم همه‌وهمه روی نظم انبار تأثیرگذار هستند.
توزیع اقلام
در فرایند ارسال و توزیع کالا، رعایت زمان‌بندی بسیار اهمیت دارد. اگر بسته بندی و آماده‌سازی ارسال زودتر از زمان مقرر انجام شود موجب ازدحام و شلوغی در انبار خواهد شد. اگر ارسال کارها به تعویق بیفتد، موجب نارضایتی مشتری خواهد شد؛ بنابراین رعایت تعادل واجب و ضروری است.
حمل و نقل
انتخاب سیستم حمل‌ونقل مناسب، رسیدن سفارش‌ها در زمان درست به مقصد درست، جلوگیری از خسارت‌های حین حمل‌ونقل، انتخاب کوتاه‌ترین مسیر و دسته‌بندی اقلام سفارش به عهده سیستم انبارداری است. ازاین‌گذشته مدیر انبار باید با درنظرگرفتن ابعاد بسته بندی محصولات و حجم محموله، وسیله نقلیه مناسب را انتخاب کند.
پیگیری اقلام موجود
موجودی کالاها باید کنترل و ثبت شود. ثبت میزان کالاهای ورودی و خروجی، زمان ورود و خروج هر کالا، سرعت ورود و خروج آن‌ها و... از فرایندهای مهم و حیاتی انبارداری است.
گزارش
تمام اتفاقات انبار باید ثبت شوند. هر انبار باید یک بانک اطلاعاتی کامل داشته باشد که در آن از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین رویدادهای انبار ثبت شده باشد. علاوه بر این، آنالیزکردن این اطلاعات و ارزیابی عملکرد انبار، موجب بهبود وضعیت انبار و افزایش تسلط مدیریت خواهد شد.
کنترل خسارات
انباردار باید اطمینان حاصل کند که تمام کالاها در محلی امن و محفوظ قرار گرفته‌اند؛ برای مثال، برای کالاهای خاص باید قفسه‌های حفاظتی در نظر گرفته شود. علاوه بر این کنترل خسارت جانی نیز مهم است. مدیر باید مراقب آسیب‌های تهدیدکننده کارکنان باشد و برای رفع آن‌ها اقداماتی انجام دهد.
اقلام بسته بندی در انبار
- کارتن و جعبه‌ها: این‌ها پرکاربردترین اقلام بسته بندی هستند و در اندازه‌ها و مقاومت‌های مختلف برای حمل و نقل انواع محصولات موجودند.
- پالت‌ها: پالت‌ها برای جابجایی و نگهداری راحت‌تر جعبه‌ها و کارتن‌ها در انبارها استفاده می‌شوند و به حمل و نقل ایمن کمک می‌کنند.
- فیلم استرچ (پلاستیک کشی): از این ماده برای پوشاندن و محافظت از کالاها روی پالت‌ها استفاده می‌شود تا در طول حمل و نقل از پراکندگی و آسیب دیدگی جلوگیری شود.
- فوم و مواد پرکننده: این مواد برای جلوگیری از حرکت و ضربه به محصولات درون جعبه‌ها به کار برده می‌شوند.
- نوار چسب: برای مهر و موم کردن جعبه‌ها و کارتن‌ها استفاده می‌شود تا محتویات درون آن‌ها ایمن باقی بماند.
- لیبل و برچسب: برای شناسایی و طبقه‌بندی محصولات در انبار و همچنین دستورالعمل‌های حمل و نقل استفاده می‌شوند.
- محافظ‌های گوشه و لبه: این اقلام برای محافظت از گوشه‌ها و لبه‌های محصولات حساس در برابر ضربه استفاده می‌شوند.
- پلاستیک حباب‌دار: برای محافظت از اقلام شکستنی و حساس به ضربه در طول حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این‌ها تنها بخشی از اقلام بسته بندی مورد استفاده در انبارها هستند. انتخاب مواد بسته بندی مناسب می‌تواند به حفظ کیفیت محصولات کمک کرده و هزینه‌های مربوط به آسیب‌های احتمالی را کاهش دهد.
انواع انبار
تقسیم‌بندی انبارها بسیار گسترده است. انبارها را بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند. این دسته‌بندی‌ها شامل موارد زیر هستند:
تقسیم بندی بر اساس فرم ساختمان
- انبار پوشیده و محصور
- انبار سرپوشیده
- انبار روباز
تقسیم بندی انبار بر اساس نوع کالاها
- انبار مواد اولیه
- انبار کالاهای نیمه ساخته
- انبار کالای ساخته شده
- انبار قطعات یدکی
- انبار مواد غذایی
تقسیم بندی بر اساس اجناس
- انبار کالاهای معمولی
- انبار مواد قابل اشتعال
- انبار مواد فاسد شدنی
- انبار مواد شیمیایی
- انبار مواد فله‌ای
تقسیم بندی بر اساس موقعیت مکانی
- انبار عمومی
- انبار گمرک
- انبار متروکه
- انبار دپو
نقش بسته بندی در مدیریت انبار
بسته بندی در انبار به معنی آماده‌سازی کالاهای انتخاب شده جهت خروج از انبار و ارسال برای مشتری است. حین بسته بندی کارگران باید از سالم‌بودن کالا اطمینان حاصل کنند و در صورت مشاهده هرگونه ایراد به مدیریت اطلاع دهند. این امر موجب می‌شود که از ارسال کالاهای ناقص و معیوب جلوگیری شود. در فرایند بسته بندی محصولات انبار، کالاهای سالم و بی‌نقص داخل جعبه‌ها یا سایر وسایل بسته بندی قرار می‌گیرند. اگر کارگران با کالایی شکستنی یا حساس مواجه شوند، با استفاده از برچسب آن را علامت‌گذاری و از سایر اقلام جدا می‌کنند. همچنین برای جلوگیری از گم‌شدن یا دزدیده‌شدن کالاها باید کدهایی را به‌منظور ردیابی اقلام تعیین کرد.
مدیران معمولاً با درنظرگرفتن مساحت انبار و همین‌طور حجم خودرویی که برای حمل محصولات به کار برده می‌شود، بسته بندی محصولات را انتخاب می‌کنند تا محصولات بیشتری در کامیون حجم جای گرفته و از فضای انبار نیز به بهترین شکل استفاده شود.
چالش‌های بسته بندی در انبار متعدد و متنوع هستند و می‌توانند بر هزینه‌ها، کارایی و ایمنی تأثیر بگذارند. در اینجا به برخی از این چالش‌ها اشاره می‌کنم:
1. مدیریت فضا: استفاده بهینه از فضای انبار یک چالش مهم است. بسته‌بندی‌های حجیم یا نامناسب می‌توانند باعث شوند فضای بیشتری اشغال شود که به نوبه خود می‌تواند بر کارایی انبار تأثیر منفی بگذارد.
2. حفظ کیفیت محصول: انتخاب مواد بسته بندی که محصولات را در برابر آسیب‌های فیزیکی، آلودگی‌ها و عوامل محیطی محافظت می‌کند، حیاتی است. ناتوانی در انتخاب صحیح می‌تواند به کاهش کیفیت کالا منجر شود.
3. هزینه‌ها: مواد بسته بندی ممکن است هزینه‌بر باشند. پیداکردن تعادل بین استفاده از مواد مقرون‌به‌صرفه و حفظ کیفیت بسته‌بندی که از محصول محافظت می‌کند، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
4. کاربردپذیری و سرعت بسته بندی: در انبارهایی که تنوع بالایی از محصولات را دارند، تطبیق فرآیندهای بسته‌بندی برای اطمینان از سرعت و کارایی بدون از دست دادن کیفیت می‌تواند دشوار باشد.
5. استانداردهای زیست‌محیطی: رعایت قوانین و استانداردهای زیست‌محیطی در انتخاب مواد بسته‌بندی، مانند استفاده از مواد قابل‌بازیافت یا کمتر آلاینده، یک چالش مهم است.
6. امنیت: اطمینان از اینکه بسته‌بندی قادر به محافظت از محصولات در برابر دسترسی‌های نامناسب و سرقت است، بخصوص برای کالاهای با ارزش بالا، ضروری است.
7. تنوع محصولات: مدیریت بسته بندی برای محصولات با اشکال، اندازه‌ها و مقاومت‌های مختلف می‌تواند دشوار باشد، و نیازمند سیستم‌های بسته‌بندی انعطاف‌پذیر است.
به طور خلاصه، مدیریت چالش‌های بسته بندی در انبار مستلزم توجه دقیق به جزئیات، برنامه‌ریزی منسجم و انتخاب استراتژی‌های مناسب برای هر نوع محصول است تا از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود و کارایی افزایش یابد.
سخن پایانی
برخلاف تصور عموم مردم، انبارداری شغل بسیار سخت و طاقت‌فرسایی است. مدیریت تمام اقلام ورودی و خروجی، ثبت و آنالیز داده‌ها، کنترل شیوه بسته بندی و ارسال سفارش‌ها و... هیچ‌کدام کار ساده‌ای نیستند. در این مطلب سعی کردیم هر آنچه لازم است راجع به انبارداری بدانید را شرح دهیم. علاوه‌برآن انواع انبار و اهمیت بسته بندی در انبار را نیز شرح دادیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. بسته بندی محصولات نقش زیادی روی مدیریت فضای انبار و حتی حمل و جابه‌جایی محصولات دارد. با انتخاب لوازم بسته بندی مناسب، هزینه انبارداری و ارسال کالا را به‌درستی مدیریت کنید و از همه مهم‌تر، محصول خود را به بهترین شکل و سالم و بدون نقص به مشتری تحویل دهید.
ثبت نظر
نظرات شما پس از بررسی منتشر خواهد شد. لطفاً نظرات سازنده و مفید ارسال کنید.
نظر شما با موفقیت ثبت شد!
خطا در ارسال نظر. لطفاً دوباره تلاش کنید.