فرم بندی در چاپ
تورنگ / 11 آذر 1397
تمام کسانی که با چاپ سر و کار دارند، اصطلاح فرم بندی در چاپ را شنیده اند. در این مقاله میخواهیم درباره مفهوم فرم بندی، اهمیت آن در چاپ و انواع آن صحبت کنیم. قبل از اینکه به توضیح درباره فرم بندی بپردازیم، باید با یکسری مفاهیم آشنا شویم.
لیتوگرافی
لیتوگرافی یک کلمه یونانی است که به معنی سنگ و حک است. در صنعت چاپ، لیتوگرافی را به عنوان مادر چاپ میشناسند. لیتوگرافی یکی از مراحل چاپ افست است که در آن صفحه هایی از جنس فلز ساخته میشود که به آن ها زینک گفته میشود و از این صفحه در چاپخانه برای انجام فعالیت های چاپ روی کاغذ استفاده میشود.
فرم
فرم یکی از اصلی ترین مراحل چاپ است و در واقع هر واسطه ای است که ما طرح خود را روی آن منتقل میکنیم. وقتی صحبت از چاپ یک محصول میشود، اولین چیزی که یک طراح باید به آن فکر کند، فرم و فرم بندی است.
فرم بندی
فرم بندی یعنی چطور میتوان طرح را روی تصویر چاپی منتقل کرد و سپس آن را به چاپ رساند. یعنی تعدادی از صفحات یک کتاب، یک مجله، یک سر رسید و... برای چاپ کنار هم قرار بگیرند و این کنار هم قرار گرفتن باید با رعایت اصول خاصی باشد که همان اصول فرم بندی ست. سایز هایی که در فرم بندی مورد استفاده قرار میگیرد، 100*70 ، 70*50 ، 65*45 و 50*35 است. فرم بندی در چاپ افست مورد استفاده قرار میگیرد و در چاپ افست این صفحات به صورت پشت و رو هستند.
فرم بندی کتاب
نرم افزارهایی در بازار وجود دارد که شما با استفاده از آن ها میتوانید فرم بندی های مختلف را انجام دهید اما فرم بندی کتاب با سایر فرم بندی ها تفاوت دارد. فرم بندی کتاب نیاز به تخصص و اصول خاصی دارد و تنها با داشتن یک نرم افزار نمیتوان فرم بندی انجام داد. فرد متخصص که غالبا باید سابقه طولانی در این زمینه داشته باشد، میتواند با رعایت اصول فرم بندی، یک کتاب را برای صحافی آماده کند.
صحافی کتاب
پس از فرم بندی در چاپ به صحافی کتاب میرسیم. صحافی چند نکته مهم دارد که بهتر است بدانید. در کتاب های با صحافی چسب گرم، فنر یا منگنه، جلد کتاب به صورت مستقیم به صفحه های داخلی کتاب پیوسته است، ولی در صحافی دوخت، جلد کتاب به وسیله دو برگ کاغذ که «بدرقه» نامیده میشوند، یکی در اول و دیگری در آخر کتاب قرار میگیرد و به صفحات داخلی کتاب وصل میشود. اگر صحافی کتابی با چسب گرم یا دوخت باشد، وجود یک جلد استاندارد الزامی ست، ولی اگر صحافی کتاب شما با فنر یا منگنه انجام شود، میتوان برای آن جلد انتخاب نکرد و مثلاً میتوان تمام صفحات کتاب 250 گرمی گلاسه باشد. برای صحافی کتاب دقت کنید که گراماژ های بالاتر از 170 گرمی صرفا باید با صحافی فنری انجام شوند و بهترین کیفیت کتاب با صحافی چسب گرم با یکی از گراماژ های تحریر 70 یا 80 گرمی و یا گلاسه 115، 120، و یا 135 گرمی برای صفحات داخلی، انجام میشود. اگر میخواهید برای کتاب از صحافی چسب گرم استفاده کنید، بهترین نوع و با کیفیت ترین گرماژ برای جلد 250 گرمی با روکش سلفون است.
انواع صحافی های کتاب را میتوانید در تصویر زیر ببینید.